Воскресенье, 05.05.2024, 14:14
Hush kelibsiz Mehmon | RSS

Orqa miya o'smalari - Giyos/FORUM

[ Yangi izohlar · Qatnashchilar · Forum qoidasi · Izlash · RSS ]
  • Страница 1 из 1
  • 1
Giyos/FORUM » DARSLARIM » Neyroxirurgiya » Orqa miya o'smalari
Orqa miya o'smalari
GiyosДата: Среда, 26.09.2012, 00:14 | Сообщение # 1
Полковник
Группа: Administrator
Сообщений: 2492
Репутация: 45
Статус: Offline
ОРКА МИЯ УСМАЛАРИ
Орка мия усмалари бош мия усмаларига нисбатан 15-20 фоизни ташкил килади. Болаларда эса орка мия усмалари катта кишиларда кузатиладиган усмаларга нисбатан кам учрайди. Лекин болаларда орка мия усмаларининг деярлик хамма турларини учратиш мумкин.
ОРКА МИЯ УСМАЛАРИНИНГ ТАСНИФИ
Усмаларнинг келиб чикишига, уларнинг орка мияга нисбатан жойланишига ва клиник кечишига караб орка мия усмалари уз таснифига эга I. Орка миянинг бирламчи усмалари
II. Орка миянинг иккиламчи (метастаз) усмалари
I. Орка миянинг бирламчи усмалари. Бу усмалар орка мия моддасидан, унинг илдизчаларидан ва пардаларидан усади. Бирламчи усмалар орка мияга нисбатан жойлашишига караб икки турга ажратилади.
1) Экстрамедулляр усмалар - Бу усмалар орка миянинг илдизчала¬ридан ва пардаларидан усади ва унинг атрофида жойлашади. Экс-трамедулляр усмаларнинг каттик пардага нисбатан жойлашиши икки хил булади:
а) Экстрадурал усмалар - Бу усмалар каттик пардадан ташкарида, яъни эпидурал бушлигда жойлашади; б) Субдурал усмалар - Бу усмалар орка миянинг атрофида, субдурал бушлигда жойлашган булади.
2) Интрамедулляр усмалар - Улар орка миянинг ичида, унинг кул-ранг моддаси таркибидаги хужайралардан усади.
II. Орка миянинг иккиламчи (метастаз) усмалари. Бу усмалар фа-катгина емон сифатли булиб, упкада, ошкозонда, жигарда, буйрак усти безида, бачадонда ва бошка аъзоларда усаетган усмаларни бош мияга метастаз беришидан юзага келади.
Экстрамедулляр усмалар каттик пардадан усадиган булса уларни менингиома дейилади. Менингиома тугун шаклида чегараси аник булган холатда усади. Улар катталашган сари бир томондан орка мияни эзса, иккинчи томондан эса суякни, яъни умурткани биpop бир ери, тегаетган кисми эзилади. Юмшок пардадан усадиган ус¬маларни ангиоретикуломалар дейилади. Бу усмалар тугун ва киста шаклида усади. Катталашган сари улар хам менингиомалар каби бир томондан орка мияни карама-карши томондан эса суякни эзади. Орка мия илдизчаларидан усадиган усмалар невриномалар дейилади. Невриномалар нейрон тузилишидаги шван кобигида жойлашган шван хужайраларидан усади. Бу усмаларни яна шванномалар хам дейилади. Невриномалар тугун шаклида, чегараси аник булган холатда усади. Экстрамедулляр усмалар орасида невриномалар орка миянинг илдизчаларида осилиб туради ва кузгалувчан булади. Юкорида келтирилган экстрамедулляр усмалар яхши сифатли хисобланади. Уларни уз вактида олиб ташланмаса орика мияни атрофияга учрашига сабаб булади.
Интрамедулляр усмалар орка мияни таркибидаги кулранг модданинг глиал хужайраларидан усади. Улар орасида яхши ва емон сифатлилари учрайди. Яхши сифатли усмалар орка мияни ичида чегараси аник булган холатда секин усиши билан ажралиб туради. Орка мия¬ни марказий канали деворида жойлашган эпендима хужайраларидан эпендимома усмаси усади. У факатгина тугун шаклида, чегараси аник булиб, мия моддасини ичида секин сизилиб усади. Астрацитомалар ту¬гун ва киста шаклида астроцит хужайраларидан пайдо булади. Бу усмалар секинлик билан орка мия моддасининг ичида чегараси аник булган холатда усади. Интрамедулляр усмалар орасида кам учрайдигани олигодендроглиома хисобланади. Улар яхши сифатли булиб олигодендроцит хужайраларидан пайдо булади ва чегараси аник булган холатда, тугун шаклида секинлик билан катталашади.
Интрамедулляр усмалар орасида емон сифатлилари булиб, улар ор¬ка миянинг кулранг моддасидаги шакилланиб улгурмаган еш ва майда хужайралардан усадилар. Улар каторига глиобластомалар спонгиобластомалар ва медуллобластомалар киради. Бу усмалар чегараси аник булмаган холатда тез усадилар.
Орка миянинг яна турли хилда булган хажмли хосилалар (хо-лестеотомалар, липомалар) инфекцион гранулемалар (тубекулема, сифилиома) ва паразит эхинококк усиши мумкин. Экстрамедулляр усмалар иитрамедулляр усмаларга нисбатан куп учрайдилар.
ОРКА МИЯ УСМАЛАРИНИНГ ПАТОГЕНЕЗИ ВА ПАТОМОРФОЛОГИЯСИ
Орка мия усмаларида учокли белгиларини пайдо булиши ва риволаниши уларнинг жойлашган жойи билан богликдир. Усмаларнинг кандай сифатли булишидан катъий назар, улар умуртка канали бушлигини торайтиради. Мия пардалари ва илдизчалари таранглаша-ди ва ликвор айланиши бузилади. Натижада орка мияда ва уни ураб турган компонентларида турли хилда булган патоморфологик узгаришлар вужудга келади.
Экстрамедулляр усмалар катталашган сари орка мия ва унинг ат-рофидаги юмшок тукималар ва суяклар эзилади. Усма бор ерда орка мия эзилган, ингичкалашган ва атрофияга учраган булади. Интрамедулляр усмаларда эса орка мия ва унинг атрофидаги юмшок тукималар хам эзилади. Лекин бу эзилищ орка мияни ичидан бошланади. Усма усаетган ерида мия йугонлашади ва кенгаяди. Шу ерда орка мия кунда-лангига кесилганида кулранг моддани шакли узгарган ва чегаралари ноаник була¬ди. Микроскоп остида курганда нерв хужайралари йуколиб кетганини,орка мия ок моддасида эса толаларнинг бузилиши, яъни дегенерацияга учрагани аникланади. Усмаларнинг усиши натижасида вужудга келган патоморфо-логик узгаришлар турли хилда булган клиник-неврологик белгиларни беради.
ОРКА МИЯ УСМАЛАРИНИНГ КЛИНИК КЕЧИШИ
Орка мия усмалари аста-секин усиб катталашган сари умуртка погонаси канали ичидаги бушлик усма усаетган сохада камайиб боради. Натижада орка мияда эзилиш белгилари вужудга келади ва ривожланади. Орка мия усмалари клиник кечишида пайдо булган неврологик белгиларнинг дагаллиги уларнинг динамикада узгаришлари усмаларнинг орка мияга нисбатан жойланишига боглик булади.
Усмаларнинг клиник кечишида пайдо булган неврологик белгиларни изохлаш учун утказгич йулларни орка мияда жойлашини эслаш лозим булади. Харакат утказгич йулининг кесишган биринчи нейрони ва юзаки сезувчанлик утказгич йулининг кесишган иккинчи нейрони орка мияда эксцентрик холатида, яъни «Ауэрбах-Флатау конуни»га асосланган холатда жойлашган булади. Бу конунга асосан оекларни ва танани пастки кисмини иннервация киладиган узун утказгич йуллар орка миянинг ташки (латерал) томонида, кулларни ва танани юкори кисмини ин¬нервация килувчи калта утказгич йуллар эса орка миянинг ички (медиал) кисмида жойлашган.
Экстрамедулляр усмаларда пайдо буладиган неврологик белгилар аввало функционал-динамик хусусиятига эга булса, кейинчалик бу белгилар асил холатига кайтмайдиган органик узгаришларни беради. Бундай узгарншлар орка миянинг утказувчи йулларини ва кулранг моддани ташки томонидан эзилишини кучайиши натижасида келиб чикади.
Интрамедулляр усмаларда аввало кулранг модданинг тегишли сегментида бузилиш еки эзилиш натижасида узгаришлар пайдо булади. Кейинчалик орка миянинг ичидан усма усиб катта булган сари, утказувчи йулларнинг аста-секин эзилиши кучаяди ва нихоят кундаланг эзи¬лиш синдроми пайдо булади.
Орка мия усмаларининг энг мухим белгиларидан бири тур парда ости бушлиги аста-секин тораяди, кейинчалик эса усмалар усаётган ерида бутунлай беркилиб колади. Натижада орка мия суюклигини айланиши бузилади ва тухтаб колади. Ликвор таркибида эса узгаришлар вужудга келади. Экстрамедулляр усмалар купинча яхши сифатли булиб, унда орка мия¬ни кундаланг эзилиш синдроми пайдо булиши бир-икки йилга чузилса, интрамедулляр усмаларда эса бу синдром 3-6 ой ичида вужудга келади.
Орка мия усмаларининг клиник кечишида келтирилган белгилардан ташкари яна узига хос булган, хусусиятлари булиб, улар экстра- ва интрамедулляр усмаларни ажратишда ахамиятга эга булади.
ЭКСТРАМЕДУЛЛЯР УСМАЛАРНИНГ КЛИНИК КЕЧИШИ
Экстрамедулляр усмаларнинг классик клиник кечиши уч боскичли булади: а) Илдизчали огрик синдроми боскичи; б) Орка мияни ярим эзилиш синдроми (Броун-Секар синдроми) боскичи; в) Орка миянинг тулик кундаланг эзилиш боскичи.
а)экстрамедулляр усмаларнинг илдизчали огрик синдроми боскичида энг олдин пайдо буладиган субъектив белгилардан бири усма усаётган ердаги илдизчали огрик хисобланади. Усмани катталашиши шу сохадаги илдизчани китиклайди ёки эзади бунинг натижасида шу сохадаги илдизча иннервация килаетган ерга огрик таркалади. Касалликни бошлангич даврида ог¬рик тананинг бир томонида булиб, кейинчалик бошка томондаги илдизчани тортилиши еки эзилиши натижасида огрик тананинг иккинчи томо¬нида хам пайдо булиши мумкин. Орка миянинг буйин ва бел кисмидаги илдизчалардан усма усадиган булса таркалувчи огриклар беморнинг кул ва оеклари буйлаб пайдо булади. Орка миянинг кукрак кисмидаги нлдизчалардан усма усадиган булса белбокка ухшаган, сикиб турувчи огриклар беморларни безовта килади. Илдизча огригининг бошланиш даврида беморларни огрик киска вакт безовта килса ва кайталаниб турса, кейинчалик огрик синдроми доимий булади. еморлар йуталганида ва аксирганида грик кучаяди. Огрик безовта килаетган сохада, яъни кулларда еки оекларда сегментар холатида увушишни бемор хис килади.
Беморларни объектив текширилганда махаллий ва илдизчали огрикларини аник ерда чегараланган холатда узок вакт давом этишига эътибор бермок лозим. Бу белгилар касаллик ташхиси аниклашда катта ахамиятга эга булади. Махаллий огрик безовта килаетган умуртканинг орка кирра усигини перкуссия килинса огрикни кучайиши билан бирга шу илдизчалар иннервация килаетган сохада электр токи ургандек огрик кузатилади. Бу белгини И.Я.Раздольский симптоми номи билан аталади. Сегментар холатда мускуллар тонуси пасаяди. Шу илдиз¬чалар иннервация килаетган сохада рефлектор ейи утган булса пай, периостал ва тери рефлекслари пасаяди еки чакирилмайди. Вакт утиши билан усаетган усма катталашади ва орка мияни эзади. Натижада орка миянинг иш фаолияти кисман бузилади ва утказувчан неврологик белгилар пайдо булади.
б) Орка миянинг фаолиятини ярим бузилиш синдроми (Броун-Секар синдроми) боскичида экстрамедулляр усма орка мияни кисман эзади ва усма жойлашган томонининг пастки кисмида орка мия фаолияти бузилади. Аста-секин оекда мускулларнинг кучи камаяди, тонуси ошади. Пай рефлекслари кучаяди, патологик рефлекслар пайдо булади ва чукур сезувчанлик пасаяди. Лекин юзаки огрик сезувчанлиги сакланиб колади. Карама-карши томонида, яъни, орка миянинг эзилмаган томонидаги оекда эса фаол харакат ва чукур сезувчанлк сакланган булади. Мускуллар тонуси ва пай рефлекслари хам узгармаган холатда колади. Лекин юзаки огрик сезувчанлиги пасайган булади. Бу боскичда илдиз¬чали огрик синдроми боскичида аникланган хамма белгилар сакланиб колади. Хаттоки, сегментар холатда мускулларда атрофия хам кузатилади. Усманинг усиши давом этган сари шу эзилган томоннинг пастки кисмида спастик парез кучаяди. Беморнинг мустакил юриши кийинлашади. Бир оегида куч камайган сабабли бемор хасса ушлаб юришга мажбур булади. Усаётган усма билан орка мияни бир томонидан эзилиши кучайган сари аста-секин спастик парез оекнинг соглом томонида хам пайдо булади.Ундан сунг экстрамедулляр усманинг клиник кечишида орка мияни кунда¬лангига эзилиш белгилари вужудга келади.
в) Орка мияни тулик кундалангига эзилиш боскичи: бу боскичда орка мияни эзилиши натижасида янги утказувчи неврологик белгилари пайдо булади. Орка мияни кундалангига эзилган еридан пастки кисмида спастик парез еки плегия кузатилади. Мускуллар тонуси ошган, пай рефлекслари икки томонида ошган булади. Патологик ва химоя рефлекслари пайдо булади. Юзаки ва чукур сезувчанлик олдинига пасаяди, кейинчалик йуколади, гипестезия еки анестезия кузатилади. Чанок аъзолари фаолияти бузилиши, беморларда сийдик ва ахлат ушланиб колади. Мускулларда кучнинг камайиши ва сезувчанликни пасайиши аввало оекларнинг панжаларидан бошланиб, кейинчалик аста-секин юкорига кутарилади ва орка мияни усма билан эзилган сегментига кадар етиб боради. Орика мияни экстрамедулляр усма билан кундаланг эзилиш боскичида хам, илдизчалар боскичида кузатилган хамма неврологик белгилар сакланган булади.
Экстрамедулляр усмалар орасида невринома илдизчалардан усгани сабабли купинча ликвор динамикаси сакланган булади. Бундай беморларга люмбал пункция килиниб, ликвор йулининг очик еки ёпиклигини аниклаш максадида Квеккенштедт синамаси килинса орка миянинг субарахноидал бушлигида босим ошиши сабабли харакатчан нев¬риномалар пастга осилиб тушадилар. Бу билан сегментар холатидаги огриклар яна кучаяди ва оеклардаги мускулларни кучи камаяди, парез кучаяди. Бу белгини сукилиб кириш (вклинение) симптоми дейилади.
ИНТРАМЕДУЛЛЯР УСМАЛАРНИНГ КЛИНИК КЕЧИШИ
Интрамедулляр усмалар усаетган сохада орка миянинг ташки куринишида шакли узгаради. Орка мия аста-секин йугонлашади ва урчук куринишига ухшаб колади. Бундай холатда орка миянинг кундалангига кесиб курилганда кулранг модданинг шакли бузилганлиги аникланади. Кулранг модда кийшайган, эзилган ва нихоят уз урнидан силжиган булади. Орка мияда кузатиладиган бундай патоморфологик узгаришлар узига хос булган клиник-неврологик белгиларни вужудга келишига асосий сабаб хисобланади.
Интрамедулляр усмаларнинг клиник кечишида боскичлар кузатилмайди. Ундан ташкари усмаларнинг хажми кичкина булса хам клиник-неврологик белгилар пайдо булади. Орка миянинг кулранг моддаси ичида усма усаётган булса унинг тузилиши бузилади. Бу эса оддий рефлектор ейни сегментар тузилиши бузилишига сабаб булади. Натижада шу сегментнинг иш фаолияти периферик холатда бузилади. Кейинчалик интрамедулляр усмалар катталашган сари орка миянинг ок модда¬си ички томонидан эзила бошлайди. Сезувчанлик ва харакат утказувчи йулларининг фаолияти бузилади. Бу бузулишлар марказий холатда кузатилади. Ихтиёрий фаол харакатларни ва сезувчанликни бузилиши хамма вакт юкоридан яъни усма усаётган сохадан бошланиб, пастга таркалади. Бундай холат орка миядан утаётган утказгич йулларнинг эксцентрик жойланиш конунига богликдир. Бу демак, интрамедулляр ус-маларда фаол харакатларни ва сезувчанликни бузилиши шу усма усаёт¬ган сохадан бошланади. Усма катталашган сари аста-секин узун утказувчи йуллар эзилади. Натижада фаол харакатлар ва сезувчанлик белгилари оёкларнинг товонларида йуколади.
Интрамедулляр усмаларнинг клиник кечиши неврологик белгиларни пайдо булиши ва уларнинг динамикада дагаллашиши экстрамедулляр ус-маларда кузатиладиган белгиларнинг клиник кечишига нисбатан киска вакт давом этади.
Орка миянинг интрамедулляр усмалар билан кундалангига эзилиши нихоясига етгач шу эзилган, еридан тананинг пастки кисмида плегия ва анестезия кузатилади. Мускуллрнинг тонусида ва рефлексларида узгаришлар пайдо булади. Чанок аъзоларининг фаолияти бузулади. Бу узгариш¬лар орка мия усмаларининг кайси сегментларида усишига боглик булади ва учокли белгилар бир-биридан фарк килади.
Юкори буйин сегментлари усмаларида буйинга ва энса сохасига огрик беради. Буйин мускуллари таранглашади, бемор бошини кийшикрок тутган холатда кимирлатмасдан ушлайди. Неврологнк текширганда беморларда спастик тетрапарез, рефлекслар кучайган ва патологик рефлексларини борлиги аникланади. Огрик сезувчанлиги кул ва оекларида пасайган еки йуколган (тетрагипестезия еки тетраанестезия) булади. Чанок аъзолари фаолияти бузилиб, сийдик ва ахлат ушланиб колади. Орка мия усмаси Cv сегмент сохасидан усаетган булиб, орка миянинг эзгудек булса касалликнинг белгиларига яна диафрагма нервини парези хам кушилади. Бундай беморларда кушимча узок вакт давом этувчи хичок кузатилади, тез нафас олади, йутал ва аксириш кийинлашади.
Орка миянинг буйин сохасида кенгайган ерида (C-5,-8; Th1-ceгментларида) усма усадиган булса беморларни кулларида бушашган атрофия парези, оекларида эса спастик парез билан бирга булади. Беморларни кулларидаги огриклар ва сезувчанликни узгариши зарарланган илдизчалар хисобига булади. Агарда усмалар орка миянинг С8,Th1, сегментлари тугрисида пайдо булса юкоридаги келтирилган узгаришларга яна Горнер синдроми хам кушилади (птоз. миоз. энофтальм). Чанок органларининг фаолкяти узок вакт сакланиб колади. Кейинчалик эса императив сийдик кисташи холатида булади еки автоматик равишда сий-дикни чикиши кузатилади.
Орка миянинг кукрак сегментларидан (Th-9,-12) усмалар усганида кукрак кафасида ва корин бушлигининг деворида зарарланган илдизчалар огриги камарсимон сикиб туради ва ички органларнинг хасталик белгисига ухшаб кетади. Беморларнинг кулларида узгариш булмайди. Оёкларида эса спастик парапарез булиб, огрик сезувчанлиги хам паса-яди. Чанок органларининг фаолияти бузилиб, сийдиги ва ахлати тухтаб колади.
Бел сохасининг юкори сегментларини (L-1,-3) усмаларида оекларнинг дистал кисмида спастик парез, проксимал кисмида эса переферик парези кушилиб келади. Сон нервининг иннервация киладиган ерларида илдизчалар огриги булади. Беморлар сийдик копини тулганини сезмайдилар ва сийдк ушланиб колади.
Орка миянинг эпиконус (L-4,-5, S-1,-2) усмаларида илдизчалар OFриги беморларни белида булади. Товонларда ва ораликда огрик сезувчанлиги (эгарсимон белги) пасаяди. Думбадаги, соннинг орка тамонидаги, болдир ва товондаги мускулларнинг шалвираган периферик парези булади. Чанок органларининг сфинкторлари бушашади. Беморлар сийдик ва ахлатни хакикий ушлаб туролмайдиган булиб колади.
Орка миянинг конусини (S-3,-4) усмаларида энг олдин сийдик
копини, тугри ичак ва жинсий аъзоларини фаолияти бузилади. Оекларида парез ва фалажлик булмайди. Лекин огриклар сонларнинг орка томонида, тавонда ва ораликда булади. Огрик сезувчанлиги асосан ораликда "чавандоз иштони" каби пасайганлиги кузатилади.От думи илдизчаларидан усадиган усмалар асосан невриномалар хисобланади. Уларнинг клиник кечишида безовта киладиган белгилардан бири кучли огрикнинг булиши хисобланади. Бу огриклар думба сохасига, ораликка ва оекларга таркалади. Етган бемор холатини узгартиргудек булса бир томондаги огрик иккинчи томонга таркалади. От думининг илдизчаларидан усаетган усмалар бир йула хамма илдизчаларни зарар-лантирмайди. Уларнинг бир кисми усма билан бутунлай эзилмасдан колади. Шу сабабли оекларда кузатиладиган неврологик белгилар хамма вакт асимметрик холатда кузатилмайди. Иш фаолияти бузилган илдизчалар иннервация килаетган оекдаги мускулларнинг тонуси пасаяди, уларда атрофия пайдо булади. Пай рефлекслари чакирилмайди, огрик сезувчанлиги хам пасайган булади. Беморларнинг бармокларида ва товонида троФик узгаришлар пайдо булиши кузатилади. Сийдик ушланиб колади. От думи илдизчалари усмалари (невриномалар) секин усади. Каттик парда ости бушлиги кенг булганлиги ва илдизчаларнинг уз жо-йидан кузгалувчанлиги усаетган усмаларни катта хажмда булишига сабаб булади.
Орка мия суюклигида хам узига хос узгаришлар пайдо булади, яъни ликвор саригиш (ксантохромия), таркибида оксиллар микдори ку-пайиб кетади. Оксил-хужайралар диссоциацияси кузатилади.
ОРКА МИЯ УСМАЛАРИНИНГ ТАШХИСИ
Орка мия усмалари ташхисини аниклашда беморнинг шикоятига, анамнезига, клиник-неврологик текшириш натижаларига, рентгенологик ва лаборатор тахлилларига ва бошка параклиник текшириш усулларига асосланади.
Усмалар усаетган ердаги махаллий огрикка ва бу огрикларни эзилган илдизчалар оркали сегментар таркалишига, оёклардаги кучни камайиб колганига, уларни увишишига ва чанок органлари фаолиятини бузилишига беморлар шикоят киладилар. Беморларни объек¬тив курганда усмаларнинг орка мияга нисбатан жойланишларига караб турли хилда булган неврологик белгилар аникланади. Экстрамедулляр усмалар учун илдизчалар боскичи характерлидир. Аста-секин усмалар усган сари орка миянинг кундалангига эзилиш белгилари вужудга келади. Интрамедулляр усмаларнинг борлигини орка миянинг иш фаолиятини сегментар узгаришлари, кейинчалик утказувчан бузилишларнинг кушили-ши исботлайди. Усма борлигига тахмин килинганда люмбал пункция килинади. Ликворнинг ранги, тиииклиги. Таркибини, орка мия субарахноидал бушлигида ликвор йули очик еки епиклиги ликвородинамик (Квеккенштедт. Стукей ва Пуссеп) синамалари ердамида аникланади. Агарда ликвор йули берк булса. синамалар мусбат булади. Ликвор саригиш (ксантохромия), таркибида оксиллар микдори купайиб кетганлиги кузатилади. Орка мия усмаларида ликвор таркибида оксилларнинг купайиб кетишини, оксил-хужайра диссоциацияси дейилади.
Орка мия усмаларини ташхисини аниклашда умуртка погонасида тахмин килинган сохадаги умурткалар икки томонлама рентген тасвирига туширилади. Усма усаетган ерида умуртканинг бир кисми хам эзилади. Умуртканинг эзилган кисмида трофика бузилиши кузатилади. Натижада чегараланган ерда остеопороз пайдо булади, бу эса рентген тасвирида умурткаларнинг томонларини солиштириш усули билан аникланади. Агарда эзилиш умуртка равогининг тубидаги бугим.сатхига тугри келган булса, шу бугимда хам остеопороз жараени кетади. Умурткалар¬нинг рентген тасвирида усма жойлашган ерида бир томонда бугим сатхини кисман еки бутунлай йуколиши кузатилади. Бу рентгенологик белгини Дайка-Элизберг симптоми дейилади. Ундан ташкари усмалар жой¬лашган ерда умуртка равокларининг танага ёпишган кисмининг шакли катталиги узгаради ва оралиги кенгаяди.
Усмаларнинг жойлашган ерини юкори ва пастки чегарасини аник¬лашда миелография кулланилади. Усмаларнинг юкори чегарасини пастга тушувчи миелография ёрдамида аникланса, юкорига кутарилувчи миелография, еки пневмомиелография ердамида орка мия усмаларининг пастки чегараси аникланади. Топик ташхис аник куйилгандан сунг беморга даволаш усули тавсия этилади
ЭКСТРА- ВА ИНТРАМЕДУЛЛЯР УСМАЛАРНИНГ ТАККОСЛАШ ТАШХИСИ
Орка мия усмаларининг жойлашишига нисбатан турли хилда булган клиник-неврологик ва рентгенологик узгаришлар вужудга келади. Касалликнинг клиник кечишида кузатиладиган белгиларга караб экстра- ва интрамедулляр усмаларнинг узига хос булган белгиларини фарклаш мумкин ва уларни ажратиш унчалик кийинчилик тугдирмайди.
Экстрамедулляр усмалар орка мия атрофидаги компонентлардан усади ва орка мияни ташкари томонидан ззади. Уларнинг хажми нисбатан катта булади, интрамедулляр усмалар эса орка мияни кулранг моддаси хужайраларидан усади ва орка мияни ичкитомонидан эзади. Уларнинг хажми экстрамедулляр усмаларга нисбатан кичкина булади.
Экстрамедулляр усмаларни клиник кечиши купинча боскичли булиб орка миянинг кундалангига эзилиш белгиларини пайдо булиши ва уларнинг дагаллашиши узок вакт давом этади. Интрамедулляр усмалар клиник кечиши боскичли булмайди ва орка мияни кундалангига эзилиш белгиларини пайдо булиши экстрамедулляр усмаларга нисбатан киска вакт булади.
Экстрамедулляр усмаларда неврологик белгилар, яън фаол харакатларни ва огрик сезувчанликни узгариши оекларии учидан бошланади ва орка миянинг усма эзиб турган еригача кутарилади. Интрамедулляр усмаларда эса неврологик белгилар пайдо булиши ва улар¬нинг тараккий килиши орка миянинг ичида усмалар усаетган ердан бошланади ва пастга караб тушади. Орка мия кундалангига эзилганида фа¬ол харакатлар ва сезувчанлик энг охирида оекларнинг товонларида йуколади.
Операция усули билан экстрамедулляр усмаларни олиб ташлашда, орка миянинг анатомик тузилишини максимал холатда саклаб колишга харакат килинади. Интрамедулляр усмаларда эса орка мия моддасини ичида усаетган усмаларни олиб ташлаш вактида яна кушимча жарохатланиш етказилади.
Нихоят, экстрамедулляр усмаларни олиб ташлангандан кейин тикланиш белгилари интрамедулляр усмаларни олиб ташлангандан кейинги кузатиладиган тикланишга нисбатан яхши натижа беради.
ОРКА МИЯ ВА УМУРТКА ЖАРОХАТЛАРИ
Жарохатларининг олдини олиш, ташхис куйиш, даволаш ва реабилитация катта тиббий ва ижтимоий муаммодир. Йилдан йилга утиб бораетган бахтсиз вокеалар уз оркасида моддий ва маъниявий йукотишлар олиб бормокда. Жамият каторидан соппа-сог, куч-кувватга кирган ёшларнинг вактинча ва доимий булган ногиронлик холлари – оила учун фожиадир.
Бу каторда иш кучини йуколиши давлат учун ишлаб чикариш холатини оширишга тускинлик килмокда, жарохатлар орасида одамлар учун энг огирларидан бири умуртка погонаси ва орка мия фаолиятининг жарохатидир. Юкоридигиларга тиббиетга ва тиббиетга таллукли булмаган мутахассислар уз диккатларини каратганлар. Орка мия жарохати муаммоси куп йиллардан буен халкаро ва республика ва купгина илмий ишлари ва босмахонада босилаетган журналларда, кичик ва катта монографиядя босилмокда. Буларнинг хаммаси жарохатнинг огирлиги ва унинг иш фаолиятини сусайтиришига ва улим хавфини ошишига олиб келмокда. Н.И.Пироговнинг тасдиклашича, умуртка жарохати олганларининг камчилиги 2-3 хафта яшашлари мумкин экан. Совет тиббиети Улуг Ватан Уриши йилларидаги (1941-1945) тажрибасида нейрожарохлик касалхоналарида орка мия ук ейиши жарохатидан нобуд булиш орка мия жарохатига караганда 21.2 дан 94 фойизгача ташкил килган. Умуртка ва орка мия жарохатида 5.8 дан 20.2 фойизи ташкил килган. Хает сакланиб колишгани огир ногирон булиб колишган. Умуртка погонаси ва орка мия жарохати тинчлик вактида нобуд булиш фойизи 1-6.4 ташкил килган. Умумий жарохат олганлар орасида (угрюмов-Базилевская) ва болалар ва 0.5-1 фойиз нерв система касалликлари билан касалланган беморлар орасида (Раздольский ва бошкалар).
АКШда уртача хар йилда 1200 одам орка мия жарохати билан жарохатланиши килинган (4200 касалхонагача нобуд булган, 1150 даволаниш давомида нобуд булган, 5500 ногирон булиб колган). АКШнинг статистикага краганда 1 000 000 ахолидан 53.4 си шошилинч орка мия жарохати билан ГФР. ГДРда 15-таси тугри келади. Хозирга пайтда орка мия жарохати саволлари 1-уринда автотранспорт жарохати туради, бу жарохат АКШда 55.9 фойизда – Норвегияда 45.5 фойизи, Францияда – 42 фойизи, Австрияда – 32, Японияда – 20.5 фойизи ташкил этади. 2-уринда баладликда йикилиш туради (у 19.2 фойиз, 29.5 фойиз, 24 фойиз, 42.4 фойиз, 44.3 фойиз ташкил килинди) ва 3-уринда спорт жарохати туради (фойиз 7, фойиз 10.7, фойиз 5, фойиз 8.2, фойиз 33 ташкил этади). Охирги жарохатнинг асосий сабаби сувни какраш булиб у 75 фойизни ташкил килади. Шундан 60 фойизида тетраплегия ташкил килади. Орка мия жарохатида иш жараёнида олинган жарохат етакчи урингда туради (Англия 49.7 фойиз, Швейцарияда – 37 фойиз) ва у кончиларда учрайди. Жарохат олганларни асосий кисми куйидигилар ташкил килади: 15 ешдан 45 ешгача.
1 000 000 ахолига орка мия жарохати эркакларда 80.1 фойизи, аелларда 22.7 фойизини ташкил килади.
Орка мия жарохати окибатида беморларни узига ва унинг якинларига жуда катта моддий ва манавий йукотишлар руй беради. Хоирга замон тиббиетига таяниб илгариги нобуд буладиган беморлар хаети хозир сакланиб колинмокда. Урологиянинг ривожланиши уларни хаетини иложи борича узокрокка чузишга эришилмокда. Купгина мутахассисларнинг айтишича 51 фойиз беморлар фалажликлар билан 25 йилдан кейин хам хает эдилар. Яна шунга эътибор бериш керакки орка мия жарохати асосини 15 дан 40 гача булган ахоли ташкил этади. Мутахасиссларнинг фикрига краганда орка мия жарохати беморларга уларнинг хаетларининг охиргача 500 000 доллар маблаг кетар экан. Умуртка жарохати 20 асргача жуда кийин эди. Ташхис куйганда факат беморларда учрайдиган кийшаймани, жарохат олган жойда огрик булиши, оек ва кулларда фалажликка асосланиб ташхис куйиларди. Факатгина 1925 йилда кейин рентген диагнотикасини ривожланишидан кейин ташхис куйиш енгиллишди. Шундан кейин умуртка жарохати таснифи ташкил килинди ва унинг янги даволаш усуллари куланила бошланди.
Орка мия жарохатини даволаш усуллари топилишига караганда унинг муаммаси жуда мурракаб.
Уни даволаш кийин ва унинг реабилитацияси узок давом этади. Орка мия ва умиртка жарохатининг тугри таснифи унка тугри ташхис куйишларни таксимлаш ва уларни эвакуация килиш, патогенетик даволаш, уларнинг реабилитацияси, мехнат экспертизиясини килиш кулланилади. Лекин хозирги пайтгача тугри ва аник таснифи йук, кайси- ки шифокорларни кониктаридиган.Биринчи тузилган тасниф уз вактида кенг ейилган эди ва уни Марбу 1915 йилда эълон килган эди. Уни асосида орка миянинг морфологик узгиришлари хисобга олинган эди. Шу тасниф асосида орка мия жарохатини 4 гурухга булиш мумкин: -
1.-тулик мажакланиш
2.– кисман лат ейиш.
3. – училиш
4. - чайкалиш.
Лысин 1927 йилда куйдаги таснифни таклиф этди.
- орка мия утказунчанлигини тулик айрилиши.
I – орка мия лат ейиши ва некрози
II – гематомиелия,
- орка мияга кон куйилиши ва томирларининг торайишидаги жарохат.
Кейинчалик Г.Д.Аронович ва В.Ч.Гемановичларининг 1994 йилрадаги таснифи ташкил килинди Г.К.Кореянский, 1945; М.Сскоблов, 1935; Н.С.Четверинова, 1943 ва бошкалар таснифи таклиф килинди.
Лекин бу муаллифлар таснифи кенг кулланилмади. Кийнчалик Л.И.Смирнов ва катта орка мия лат ейишидан кейинги патологик узгаришларни йигиб, орка мия жарохатлари деган бирламчи хулосага келди ва уларни 4 булимга булди.
I-булим: Эрта булим 2-3 ой давом этади. Неврологияда бу булимда орка мия утказувичанлиги тулик бузилиши руй бериб, орка купол равишда шикастланади. Бу булим охирида ва орка мия жарохатини оркага кайтиши руй беради.
II-оралик булим: 2-3 ой давом этади, бу булим бошида орка булим карахтликдан кайтиши руй беради ва орка мия шикастланишининг хакикий харкатери руй беради.
IV булим: Кечки булим: 4-чи ойдан бошланиб, узок давом этади. Неврологияда орка мия фаолияти жуда секин уз фаолиятига кайтади ва автоматизм руй беради орка мия лат еган жойдан пастрокда.
Бу булимлар орка мия ва умуртка очик ва епик жарохатларида катта жой эгаллайди. Хозирга пайтда нейрохирурглар ишчи классификациядан фойдаланишади. Хамма орка мия ва умуртка шикастланишининг очик (тери катламининг шикастланиши) ва епик (тери катламининг шикастланманглиги) шикастланишга булинади. Орка мия ва умуртка жарохатининг караб куйидаги кисмларга булинади.
 
GiyosДата: Среда, 26.09.2012, 00:15 | Сообщение # 2
Полковник
Группа: Administrator
Сообщений: 2492
Репутация: 45
Статус: Offline
Буйин, кукрак, бел, думгаза ва унинг нервлари. Энг куп шикастланиш 5-6 буйин 12 кукрак ва 1-чи бел умурткасида учрайди. Хамма турдаги умуртка шикастланиши (агар синиш ва чикиш рентген оркали хал килинмаса) хар хил турдаги орка мия шикастланишига энг енгил, огир ва кайтариб булмас даражадиги шикастланишга олиб келади. Орка мия ва умуртка очик шикастланиши ук отар ва ук отар эмас жарохат турига буйнади. Ук отар жарохат уз куролига асосан ук еган ва майдаланган жарохат, табиатига караб-тешиб утган, кур ва тешиб утган умуртка погонасининг епик жарохати.
1. Богловчи аппарат жарохати (чузилиш, богловчи аппарат бузилиши).
2. Умуртка погонаси танаси жарохати (тугри чизик эзилиши), майдаланган, эзилиб майдаланган).
3. Умуртка погонасининг орка ярим халкасининг синиши (дискаси, тугри усимтаси).
4. Умуртканинг чикиши ва чикиб синиши, умурткани орка еки олди томонга силжиши.
5. Жуда куп жарохат.
Умуртка погонасининг епик жарохати стабил ва ностабил булиши мумкин. Умуртка погонаси ва орка мия епик турдаги морфологик узгаришлар, нейроструктура хромотолизисига учраши, некроз учоги ва юмшаши, шишиши ва аксонларни доимий тузилиши кобикларининг (миелин) дерегенерацияси, ички ва устки кон куйилишлар, ички ва устки орка миянинг кон талашишлари ва юмшаши, шишиши ва нерв толаларининг жарохати. Харакат жарохати икки томонлама булади, кам холда ассиметрик булади, парапарезлар ва параплегиялар жарохат олгандан кейин орка мия карахтлиги окибитида руй беради ва орка мия анатомиясини бузилишини клиникасини беради.Орка миянинг кисман огир жарохатидан кейин уз холига келиши 2-3 хафтадан олдин руй бермайди. Харакат фаолиятининг уз холига келиши (агарда орка мия жарохатининг жуда купол жарохати) 8-10 йилгача чузилади. Сезиш жарохат сегменталрида утказувчанлигини нерв толалари диссоциацияси учрайди-анестезия, гипестезия, гипертензия шаклида булади. 1-соат ва кунларда езиш йуколиши хар хил булади. Хамма жойда утказувчанлигини бузилиши устун туради ва буни асосида орка мия карахтлиги туради. Сезувчанликни тепа чегараси уткир жарохатда аник булмайди. Анестезия пастида гипестезия булиши мумкин ва 3-6 сегментга таркалиши мумкин. Орка миянинг енгил туликмас жарохатида сезиш биринчи соатларда узига келиши мумкин. Орка мия анатомик бузилишида огрик сезилмаслини мумкин, лекин сезиш бир хилда булади. Орка мия толаларини жарохатида купрок толалар огриги-электроток утгандек, каузолгик огрик орка мия ва умуртканинг уткир жарохатида огриклар нерв толаларнинг сикилиши, уткир диск чурраси, субарахноидал кон куйилиши булиши мумкин. Жарохатнинг кеч булимида бошланган огриклар кеч асоратлар окибатида булиши мумкин арахноидит, эпидурит, абсцесс ва бошкалар). Орка мия ва умуртка жарохати окибатида сийдик чикариш, ахлат чикариш, жинсий фаолиятининг бузилиши кузатилиди. Биринчи соатларда орка мия лат ейишига караб сийдик чикариш йулининг утказувчанлиги холати (яни орка мия жарохати, спинал марказлардан юкорида, сийдик йулини бошкарадиган) ва сийдик чикариш спинал марказлар учун характерлидир. Утказувчанлик хилидаги бузилишларга кортикоспинал марказларни ишдан чикиши окибатида сийдикни тутилиб колиши, сийдикни ушлаб кололмаслик билан алмашинилади ва сийдик кисташи йуколади. Енгил жарохат хилида императив кисташ руй беради. Орка мия лат ейиши юкори бел сегментида (сийдик чикариш маркази, симпатик марказ) сийдик копининг сфинктерини фалажлиги руй беради. Сийдик копи тулгандан кейин кисташсиз чика бошлайди. Орка мия конуси жарохатида (сийдик чикаришнинг парасимпатик маркази) парадоксал ишурия руй беради. Кейинчалик сийдикни ушлаб турмаслик руй беради. Жарохатнинг кеч булимида сийдик копини рефлекси узига келиши мумкин, бунга сабаб бош мия ярим шарларининг иш фаолиятидир. Асосан ствол симптоматикаси чегара кисми сабаб булади. Сийдик копи паралитик холида ва сийдик ушлаб колмаслиги окибатида ковук деворларида дистрофик узгаришлар, яллигланишлар, юз беради ва бу уросепсисга олиб келади. Тоз органларининг иш фаолиятининг бузилиши ич келишини бузилишига олиб келади. Иннервация бузилган ерда еток яра вужудга келади. Еток яра юмшок тукималарини суякларга якин ерида учрайди (думгаза, тоз суяги, товон ва бошкалар) ва улар тезда йирингили яраларга айланиб сепсисга олиб келиши мумкин. Бу хол асосан орка миянинг анатомик бузилишида руй беради. Жарохатнини кайси ерини аниклаш учун жарохат учогини вертикал аниклаш, тери сезишнинг паски чегарасини аниклаш, пай рефлекслар, химоя рефлекслари, мушаклар атрофияси, терлашни текшириш, рефлектор деормографизим текшириш лозим булади. Бу хол орка миянинг юмшашига олмб келади. Юкори буйин жарохатида (1-4 буйин сегменталри) беморларнинг харакатини тулик йуколиши булади (спастик тетраплегия, буйин мушаклари атрофияси ва мия узагининг симптоматикалари пайдо булади. Нафас олиш бузилиши, утиниш, юрак фаолиятининг бузилиши ва гипертермия) хар замонда нерв тугунлари огриги кузатилади. Ковурга айраси четида 10-кукраг сегменти 8-кукраг умурткаси киндик сохаси, 12-кукраг сегменти (9 кукрак умурткаси тери-пупарт боглами сохаси, кукрак сегменталрининг жарохати текшириш ва ташхис куйишда корин рефлексларини текшириш мухим роль уйнайди. Жарохат сохасига караб юкорига (Д7-Д8) уртасида (Д9-Д10) пастки (Д11-Д12) корин рефлекслар аникланган. Орка мия бел умурткаси жарохатида (бел йугонлашини Д12, Л1, Л2, Л3 сегментлар) Д10-12 ва Л1 жарохатида буш оек фалажликлари руй беради. Тизза (Л2-Л4 ва ахил С1-С2) рефлекслар йуколади. 1-2 бел умуртка жарохатида кремастер рефлекс йуколади. Мушаклар атрофияси (сон сохасида ва тоз органлари функцияси бузилиши кузатилади). Охирги жарохатдан кейин сийдик ва ахлат тутилиши кузатилади, кейнчалик тутолмаслик билан алмашади. Шунингдек пупарт богламининг пасида сезиш йуколади ва оралик (икки оек ораси сохасида хам сезиш бузилади). Эрта цистит юзага келади, еток хосил булади ва тез ривожланади. Хар замонда у кир кори вазомотор трофик гематурия буйрак усти безларининг адинамияси вужудга келади. 1-2-бел умурткаси жарохатида у ерда конус, эпиконус ва нерв толалари жойлашган жойда оек кисмида буш фалажликлар, мушаклар атрофияси тоз болдир ва тупик сохасида киска вактли еток яралар вужудга келади. Пастки умуртка жарохатида буйин ва 1-кукрак сегментлари (5-7 буйин умурткаси) буш параличлар кузатилади, кулларда, икки бугимли мушакларда (С5-С6), уч бугимли мушакларда, периостал рефлекслар (С5-С8) йуколади. Хамма хилдаги езишлар жарохатнинг пастки ксимида йуколади. 7-8-буйин ва 1-кукрак сегментларида спинал марказнинг жарохати бир томонлама еки икки томонлама Клод-Бернар-Горнер симптоми пайдо булади. У куз корачигини кичиклашиши, (миоз), куз соккасининг кичиклашишига (птоз), куз соккасини пастга тушишига ва куз томирларининг кискаришига олиб келади. Сезаш фаолиятининг бузилиши юкори чегарада умров суягига тугри келади. Елка нерв тутамлари жарохати жуда огрикларга олиб келади ва у кул кисмида харакатларнинг бузилишига ва сезишни сусайишига олиб келади. Шунингдек нафас олишни бузилиди, кон босимни пасайиши, томир уришини секинлашиши, тоз фаолияти бузилиши руй беради.
Орка миянинг кукрак кисмининг жарохати (II кукрак умурткаси сезишнинг секинлашуви ва шу кукрак сегментларида орка мия кран кисми мушакларининг атрофик фалажлиги, оекларда спастик параличлари ва тоз органларининг фаолиятининг бузилиши руй берди). Шунга караб 5-кукрак сегментининг жарохати (3-кукрак умурткаси сезиш фаолиятининг бузилиши сургив чизигига тугри келади, 6-кукрак сегменти (5-кукрак умурткаси) ва тугри ичак фалажлиги билан алмашади.
Шунингдек сезиш фаолити оралик сохада бузилади. Эпиконус сохаси жарохатида трофик узгаришлар руй беради (геморрагия, яра циститлари, еток яралар).
Ковук бел маркази 3-4-5-думгаза сегменталри автоматик-рефлектор сфинктер ва детроузер иннервациясини танлайди.
Ана-спинал марказ 4-5 думгаза сегменти. У хам думгаза автоматика рефлексини ва тугри ичакни иннервация килинади. 3-4-5 думгаза сегменти тоз органлари маркази жарохатланади. Кичик тоз органлари сегментлар инннервацияси бузилади ва у сийдик копи сфинктери буш фалажлигига тугри ичакни буш фалажлигига ахлат ва газ чикаришни ушлаб турмаслигига олиб келади. Бунда сийдик сийдик копига тушиши билан томчилаб ока бошлайди. Орка мия марказларининг автоматик рефлектор фаолияти иккиламчи курк иннервациясини хосил килади. Шунинг учун орка мия ярим жарохати бош мия билан алокаси булмананда тоз органларини ишдан чикиши руй беради. Шуни такидлаш керакки 3-4-5 думгаза сегменти утказувнчанлиги йули жарохатланганда ковук орка мия марказлари жарохатини ковук копининг сфинктери фалажлиги руй беради. Бу хол тугри ичакка хам таалуклидир. Факатгина бир неча хафтадан кейин автомат рефлекс ковук копининг иш фаолиятини уз холига келтириши мумкин. Бунда сийдик копини узига келиши кузатилади. Бунда хар замонда сийдикни узи чикиб кетиши мумкин. Сийдикни ковук копида булиши билан уни деворини катталашиши мумкин ва уни сфинктерини буатиши кузатилади. Сийдик хар замонда узи чикиб кетади, лекин сийдик тулик чикиб кетмайди. Тез-тез сийдикни ушланиб колиши руб беради. Шу вактда сийдик копи кенгайиб кетган булиб, сийдик билан тулган булади. Сийдикни ушлаб туролмаслик парадоксал холат руй беради. Шу вактда сийдик копи кенгайиб кетган булиб, сийдикни катта босими, сийдик копи сфинктерини кенгайтириб юборади ва сийдик томчилаб сфинктерни каршилигини енгиб чика бошлайди. Пастки бел (4-5 бел умурткаси) жарохати ва тепа думгаза (2-думгаза умурткаси) мумртка жарохати от-дум нерв толалари- япнинг жарохатига ва оек кисми буш фалажлигига олиб келиб, булим рефлексларини йуколишини ва мушаклар атрофияси руй беради. Сезишни йуколиши тенг таксимланмаган, болдирда, товонда сон орка томони, думба кисмида руй беради. Тизза рефлекслари хар томонда сакланган булади. Ахил рефлекслар сусаяди. От-дум кисми орка мия жарохати нерв толалари огриги булади, булар нерв толаларини лат ейиши ва каттиклагиги натижасида руй беради. Кечки пайтда огриклар чандиклар хисобига руй беради. Сийдик койи орка мияни от-думи кисми жарохатида еки тулик узилмаганда тулик тутилади. Куп пайтда парадоксал сийдик чикиб кетиши, кам пайтдан хакикий сийдик тутиб турмаслик руй беради.
Охирги думгаза умуртка жарохатида оекда парезлар пайдо булади. Орка мия от-думи яраланиши окибатида руй берадиган тоз органларининг фаолиятини бузилиши сийдикни хар доим ушлаб колинишига олиб келади. Хар кандай орка миянинг уткир жарохати-орка мия карахтлигига олиб келади ва бу орка мияни уткир паралитик холатини вужудга келтиради, бу функционал холатдир. Орка мия карахтлигига орка мия фаолияти рефлектор сусайишига олиб келади. Бу жарохатдан пастда руй беради. Бундай пайтда рефлекслари сусаяди, мушаклар кучи ва сезиш сусаяди. Сийдикни вактида чикариш автоматикаси бузилади. Сийдикни тутилиб колиши ва спастик ич келмаслик руй беради. Карахтлик жарохатнинг енгил формасида биринчи хафта охирида рефлектор фаолияти уз холига келади. Жарохатнинг огир формасида карахтлик 2 ва ундан ортик вактгача чузилади ва орка мия рефлектор фаолияти уз холига келади. Орка миянинг тугри лат ейишида 2 хил синдромни фарклаб колиш керак.
1. Орка миянинг тулик лат ейиши (тугри)
2. Орка миянинг кисман лат ейиши.
3. Орка миянинг огир жарохати, еки миянинг анатомик узилиши.
Неврологик бузилиш факатгина орка мия тукималарини бузилиши окибатидамас, балки унинг жарохатини жойлашган жойига хам боглик. Жарохат канча юкорида булса неврологик клиникаси шунча огир булади ва окибати огир кечади. Орка мия жарохатини куйдаги холлари учрайди:
1. Чайкалиш.
2. Лат ейиш.
3. Гематомиелия.
4. Эзилиш.
5. Эпидурал кон куйилиш.
1 – Орка мия чайкалаши: чайкалишини патафизиологик асосида орка мияни функционал узгариши парабирзи еки ташки тормозланиш кетади. Клиник бу холат патологик узгаришларни оркага кайтариш характерилидир. Парезлар, фалажликлар, сезишни утиб кетадиган бузилишлари, вактинчалик тоз органлари фаолиятини бузилиши учрайди. Патологик холатлар бир неча соатдан 2-8 хафтагача давом этиб, у жарохатнинг огирлигига боглик. Орка мия суюклиги узгаришсиз. Субарахноидал бушлик хам узгаришсиз.
2 – Орка мия лат ейиши: тез-тез учраб туради. Бу хол орка мия тукималарини жарохати билан (некроз, кон куйилиш), функционал узгариш руй беради. Жарохат пайтида жарохатни кайси жойига караб буш фалажлик, парезлар, сезиш бузилишлари, тоз органлари фаолиятининг бузилиш, вегетатив бузилишлар (тери температураси, тер чикариш ва бошкалар). Орка мия суюклигига оз-моз кон булиши мумкин. Субарахноидал бушлик тусиксиз. Орка мия лат ейишида рентген тасвир оркали умуртка танаси, ейи синишини куриш мумкин, хамда умуртка каналини торайиши, сурилиши руй бериши мумкин. Харакат ва сезишни тоз органларидаги фаолияти 3-5 хафтадан кейин узига келади.
3 – Гематомиелия: орка мия кон куйилиши натижасида руй беради. Орка мия кул ранг тукмасига кон куйилиши кузатилади. Бунда трубкали гематомиелия руй беради. Куйилган кон орказ томон бориб кул ранг тукмани бузилишига олиб келади, ва утказувчи тулкинни кисиб куяди. Клиникаси хил манзил булиб кон куйилиши жойлашишига ва конни хажмига боглик. Кон куйилишнинг гематомиелиямида энг куп учрайдиган кисми кул ранг тукиманинг орка устини. У каттик огрик ва сезишни диссоциациялик бузилишига олиб келади. Агар кон олди шохида жойлашган булса бунда атрофик фалажлик руй беради. Орка миянинг буйин сохасида жарохатида Горнер симптоми вужудга келади. Агар кон куйилиши жуда катта жойда булса унда орка миянинг тулик кундаланг жарохати кузатилади. Унда фалажлик, сезишни бузилиши, тоз органлари фаолиятининг бузилиши руй беради. Тана харорати биринчи кунларда кутарилмайди, кейинги кунларда септик халатни юзага келиш окибатида у кутарилади. Ликвор тоза холатда булади еки озрок кон билан аралиш булади. Касаллик кейинчалик тузала бошлайди. Харакат ва сезиш бузилишлари уз холига кела бошлайди. Орка мия фаолияти уз холига кайтиши мумкин. Баъзи холларда бу руй бермайди. Энг хавфли асоратлардан еток яранинг хосил булиши ва циститни юзага келидишир.
4 – Орка миянинг сикилиши: бу хол умурткани сикилиши ва уларни силжишини умуртка танаси ва ейини синиши, диск чурраси, эпидурал гематома, кечки пайтда эса чандик-суяк кадокидан вужудга келади. Орка мия сикилиб эзилишида уткир жарохат вактида буладиган артаки бир неча соат ва ундан кейин, ойлаб ва йиллаб жарохатдан кейин, жойлашишига караб 1 - орка умуртка эпидурал гематомаси, сарик пайнинг узилиши 2 – олдинги-синган ва силжиган умуртка танаси билан чикиб кетган диск чурраси, 3 – ички мия ичидаги гематома, мия шишиши ва мия детрити билан характерланади. Орка мия узилиши ва нерв тукмаларини асталик билан ривожланиши бу пайтда учрайди. Масалан: эпидурал кон томирларини узилиши ва эпидурал гематомани хосил булиши. Бу холат умурткани лат ейиш вактида учрайди (дарз кетиш, синиш, чикиш) жарохатдан кейин ерик оралик системаси вужудга келади. Бир неча соат давомида нерв толаларини огриги пайдо булади. Парастезия, сезиш ва харакатлар кучаяди. Тоз органлари фаолиятининг бузилиши ва орка миянинг кундаланг эзилиши кузатилади.
Эпидурал гематома симптомлари: нерв толаларини огриклари, мушакларни тарангалшиши, умуртка синган жойда каттик оггрик пайдо булиши харакат сусайиши кузатилади. Орка мия суюклиги узгармаган. Эпидурал катламга куйилган кон секин-аста сингийди ва тепага харакат килади. Кейинчалик чандик хосил булади. Орка мия ва унинг дурал копчаси эзилиб колади. Орка миянинг эзилиши кон ва ликвор айланишини бузилишига олиб келади. Ва бу хол нерв тукмаларини кайтадан уз холига келишига куймайди. Ташхис куйиш учун касаллик тарихига, текширишларга асосланади. Бунда энг асосйиси 1. Орка мия жарохати жойига, 2. Орка мия жарохат шохи еки орка мия жарохати утказувчанлиги тулик еки кисман бузилиши, 3. Суяк умурткасини синиш характери, кайсики орка мия жарохатининг клиникасини аниклайди, 4. Бош мия билан кушма жарохат борлиги еки йуклини, шунингдек кукрак корин, оек-куллар жарохати бор йуклиги. Бунинг учун шикоят ва касаллик тарихини тахлил килиш керак. Шунингдек касалнинг умумий ахволи, юрак-кон томир системаси, корин бушлиги ва тоз органлари, шунинг билан бирга умурткани текшириш методларини.
Рентген тасвир килиш лозим булади. Бундан ташкари арахноидал бушлигини текшириш орка мия ва ликвор текшириш керак булади. Керак булса пневмомиелография, контрастлик миелография, сканирование, веноспондилография килиш лозим булади. Шу текширувларни уткизмасдан орка мия жарохатини даволаш, операция, килиш мумкин эмас. Орка мия ва умурткани даволаш нейрохирурглар муаммоси. Орка мия жарохатини даволашда аник фикрлаш неврологияни билиш, ташхис куйиш, муолажаларни аник билиш ва орка мия нерв толаларни операция килишни билиш керак. Шунингдек касални уткир пайтда кузатиш уни кучайиши ва камайишини аниклаш, асоратларни нейрохирургларгина аниклайди. Лекин баъзи бир холларда писсемик холатлар булиб улар олдин таслим булишади. Нейрохирург шиори: орка мияни куткариш, эзилишдан, секин аста майин ва одамлар орасида орка мия ва умуртка жарохатини икки йуланиш хакида кураш бормокда. Асосий савол кайси жарохатни уткир пайтда кандай йул билан даволашни хал килиш. Бу йул хирургик ва консерватив йул билан хал килинади. Агар аср бошида хирургик йул билан даволаш купгина беморларни нобуд килишига олиб келган булса, хозирги вактда операциядан кейин орка мия фаолиятини уз жойига кайтиши камлиги учун булса керак. Лекин купгина нейрохирург ва неропатологлар консерватив даволашни шиор орка мия ва умуртка жарохатини энг ишончли даволаш методи бу жарохлик йули билан даволашдир. Бу орка мия патологиясини тезрок олдини олади. Кон томирлар фаолиятини бузилишини олдини олади еки секинлаштиради. Бу метод орка мия жарохати операция килиш билан эришилади. Кеч келинса орка миянинг юмшашига ва органик узгаришларга олиб келади. М\Умуртка деформацияси ва эзилишини олдини олиш кон айланишини яхшилаш, ликвор айланишини тиклаш билан амалга оширилади. Операция килишга:
1. Неврологик симптомларни кучайиши – бу жарохатнинг биринчи соатларида кузатилади.
2. Орка миянинг нерв тукмаларининг эзилиши ва орка мия умуртка жарохатида кузатилади.
3. Неврологик бузилиш тулик еки кисман ликвор айланишини бузилишига олиб келса.
4. Орка мия буйин сохасида уткир тепага караб чикиш.
5. Спинал артерия синдромини уткир юзага келиши операцияга курсатма булади. Операция килишини булмаган холлар: 1. Жарохат карахтлиги; 2. Орка мия ва умуртка кушма огир жарохати; 3. Хар хил интекурар касалалликлар (сепсис, уросепсис йирингли касалликлар) 4-тана, буйин сегменталри узунчок мия огир жарохати ва тезкор бульбар симптомларни хосил булиши. Операция килиш орка мия ва умуртка жарохатларида кулланилади. 1. Орка мия ва нерв толаларни уз холига келтириш; 2. Умуртка погона касалалиги кириб колган синган суяк тогайлар, кон котиш массалари; 3. Субарахноидал бушликда ликвор айланишини тасдиклаш; 4. Орка мия кон айланиши нормалаштириш еки кон томир айланиши камайтирилиши; 5. Орка мия утказувчанлигини яхшилаш ва орка мияни эзилишдан саклаш; 6. Умуртка котириш ва стабил холатга келтириш.
Хирургик даволаш консерватив даволаш билан олиб борилади. Уткир холларда консерватив даволаш куйидаги холларга сабаб булади. 1 – касаллик уринга коида буйича еткизиш. 2 – сийдик копи ва катта ичак фаолиятини назорат килиш. 3 – сийдик тезрок келиши учун сийдик копини электростимуляция килиш еки радиотулкин стимуляциясини урнатиш. Бу холда ковук платин электрод урнатилади ва приемник билан бирлаштирилади.
Ичакни паркезида ич кетирувчи дорилар кабул килиш, сифон клизмалар, суюкликлар куйиш, прозерин ва бошкалар. Энг асосйиси еток ярани олдини олиш учун тез-тез беморни айлантириш хар 2-2,5 соатда, пневмотик матрацлар, терини коллендула еки 96 фойизли спирт аритмаси билан еритиш. Хар хил малхамли суртмалар, УФ-нурлар, антибиотиклар, килиш керак булади. Дори-дармонлардан антихолинэстераза моддалари (прозерин, галантамин, дибазол), орка мия регенератив холатларини яхшилаш учун пирогенал, лидаза, биохинол, алоэ, витаминлар кулланилади. Шунингдек даволаш гимнастикаси ва массаж. Кейинчалик иссиклик муолажалари (парафин, электрофорез, калий йод билан), кейинчалик балчиклар кулланилади. Адабиетда болалар жарохати хам учраб туради. Бу жарохатлар катталарникидан кам булса хам 2-5 фойизни ташкил килади (1-та болага 40-50 катта емли). Буллар жарохатининг асоси – бу автотравма ва сувга шунгишдар. Охирги вактида тугма бел жарохатлари хам учраб туради. Умурткага тасир килиш, айникса буйин сохасига катта узгаришларга олиб келади. Бу хол тез тугишларда, думба сохаси билан тугилиш. Орка мия ва умуртка жарохати 60-та боладан 27 тасида учраган ва перинатал улимга олиб келган. Бу холлар хали яхши урганилмаган. Маъруза охирида текширишлар, ташхис куйишлар ва даволашларни битта фикрга келиш керак булади. Янада мухимрок иш бу реабилитацияни тугри куйиш ва куллашдир.
 
GiyosДата: Четверг, 02.05.2013, 02:35 | Сообщение # 3
Полковник
Группа: Administrator
Сообщений: 2492
Репутация: 45
Статус: Offline
Bolalar da ОРКА МИЯ ЧУРРАЛАРИ
Орка мия чурралари – бу умуртка погонаси орка равоги ва уткир усимталарининг битишмаслиги, шунингдек орка мия ва унинг илдизчалари зарарланиши, каттик мия пардаси нуксони. Хар 1000/1 тугилган чакалокларда ушбу патология кузатилиши мумкин.
Орка мия чурралари классификацияси:
1. Тулик ва нотулик рахишизис
2. Орка-мия чурралари: а) менингоцеле;
б) менингорадикулоцеле;
в) миеломенингоцеле;
г) миелоцистоцеле;
3. Spina bifida complicata;
4. Spina bifida anterior;
Орка мия чурралари жойлашишини учраши: буйин кисмида 7,5%; кукрак кисмида - 10%, бел кисмида – 60%, думгаза сохасида– 22,5%.
Рахишизис – бу орка мия ва унинг илдизчалари, умуртка орка равоги, мушаклар ва юмшок тукималарнинг нуксони кузатилишидир. Караганда орка мия куриниб туради, купинча ликвор ажралиши хам кузатилади. Бу болалар узок яшамайдилар, натижа екимсиз.
Чурра таркибига караб орка мия чурраларининг номланиши турлича булади.
Менингоцеле – чурра копчаси ичида факат цереброспинал суюклик мавжуд булиши.
Менингорадикулоцеле – чурра копчаси ичида цереброспинал суюклик ва узгарган орка мия илдизчалари булиши (бир еки бир неча).
Миеломенингоцеле – чурра таркиби орка мия ва цереброспинал суюклик булиши.
Миелоцистоцеле – чурра таркибида орка мия канали кенгайган орка мия булишидир.
Аксарият холларда менингорадикулоцеле, , айрим холларда эса миелоцистоцеле учрайди.


Орка мия чурралари диагностикасида биринчи уринда думалок еки овал шаклдаги, турли улчамдаги: енгок катталигидан чакалок боши катталигигача булган шиш борлигини хиссобга олиш керак. Усмасимон хосила усти терисида куп холларда тукларнинг куплиги еки тери догларининг булиши учраб туради. Каттик мия пардаси орка мия чурраси деворини хосил килишда иштирок этмайди, факатгина чурра оекчаларини хосил килишдагина иштирок этади. Чурра деворини хосли булишида тери остида жойлашган юмшок тукималар билан бирикиб кетган юмшок парда ва тур пардаиштирок этади. Чурра бушлиги одатда унча ката булмаган тешик оркали субарахноидал бушлик Билан бирлашган булади.
Spina bifida complicata умуртка погонаси уткир усимтаси, орка равоги нуксони ваш у сохада буртиш (шиш) бор булиши билан характерланади. Чуррасимон шиш таркибини орка мия ва унинг пардалари, илдизчалари билан бирикиб кетган тогай еки ег клетчаткаси ташкил этади. Буртишнинг асоси кенг булади ва чурранинг бундай тури аксарият холларда бел сохасида жойлашган булади.
Spina bifida occulta – бу чурранинг яширин тури. Бунда умуртка погонаси орка равоги ва уткир усимталарида нуксон булган холда, чурра буртиши кузатилмайди. Битишмаган равог кирралари мия каттик пардаси, орка мия илдизчаларини босиб, умуртка канали тарафга ботиб киради. Бундан ташкари босилиш калинлашган сарик боглам ва эпидурал клетчаткаси натижасида юзага келиши хам мумкин. Умуртка орка равоги нуксони устида одатда тери пигментацияси, туклар калинлашганлиги, марказида ботиклик (гипертрихоз). Пальпацияда шу сохада огрик кузатилади.
Spina bifida anterior – умуртка танасида нуксон булиши билан характерланади, бу нуксон оркали кукрак кафаси еки корин бушлигига чурра буртиши мумкин. Чурранинг бу тури жуда кам учрайди ва рентгенологик текшириш ердамида аникланади.
Орка мия чурралари этиопатогенези худи бошка МНС ривожланиш нуксонларидигидек.
Клиническое течение – Караганда теридаги буртиб чикиш кузатилади, бундан ташкари чурранинг жойлашган жойига ва турига караб неврологик узгаришлар хам кузатилиши мумкин. Аксарият холларда орка мия чурралари умуртка погонасининг бел-думгаза сохасида жоцйлашган булади. Неврологик оекларда мушаклар атрофияси, парез еки параличлар, сезувчанлик бузилишлари, рефлекслар сусайиши, ичаклар ва сийдик копчаси парези кузатилади..
spina bifida occulta – бунда неврологик симптоматика кузатилмаслиги мумкин. Айрим холларда илдизчали огриклар, тунги энурез, оек панжаси парези «pes calcamus», Ахилл рефлексини пасайиши, сезувчанлик бузилишлари кузатилиши мумкин.
Орка мия чурралари купинча бошка ривожланиш нуксонлари (маймок оеклик, синлактелия, полидактелия ва бошк.) билан бирга кечади. Аксарият холларда эса гидроцефалия билан бирга кечади. Умуртка погонаси рентгенографиясида умуртка танаси, равоги ва уткир усимтаси нуксонлари аникланади.
Орка мия чурралари давоси:
Орка мия сурралари факат хирургик йул билан даволанади. Беморнинг ешидан, жойлашган урнидан катъий назар чурранинг булиши операция йули билан даволашга курсатма булиб хиссобланади. Агар чурра копчаси девори юпкалашган ва ерилищ хавфи бор булса бу чакалок тугилишидан бошлаб операцияга курсатма хиссобланади.
Чурранинг яширин турида илдизчали неврологик белгилар ва чанок аъзолари фаолияти бузилиш белгилари булиши узок вакт консерватив даволашни талаб этади, агарда бу консерватив даволаш фойда бермаса унда операция йули билан даволаш таклиф этилади ва операцияни 12 ешдан сунг, умурткалари тулик суякланганидан сунг бажариш максадга мувофик.
Дагал неврологик симптоматика билан бошка ривожланиш нуксонларини бирга кечиши ва чурра копчасида яллигланиш белгилари кузатилиши операцияга карши курсатма хиссобланади.
Операция интубацион наркоз остида бажарилади. Операцининг мазмуни чуррани бартараф этиш ва умуртка равоги нуксонини шу сохадаги мушак ва юмшок тукима ердамида пластика килишдан иборат.
 
GiyosДата: Четверг, 02.05.2013, 02:40 | Сообщение # 4
Полковник
Группа: Administrator
Сообщений: 2492
Репутация: 45
Статус: Offline
Ruscha saytdan olingan, izohlarga ham javob berilgan.

Грыжа позвоночника – межпозвоночная грыжа к сожалению в наше время стала весьма распространенным заболеванием. По сути представляет собой деформацию фиброзного кольца межпозвоночного диска в котором образуется разрыв, через который, из-за оказываемого давления, выпячивается небольшая часть студенистого ядра. Чаще это заболевание, в большинстве случаев находится у людей от 25ти до 45ти лет и очень редко в детском возрасте. Межпозвоночная грыжа диска считается, что она самая тяжелая форма проявления остеохондроза и может привести к временной утрате трудоспособности, и даже инвалидности.

Главной опасностью этого заболевания является вероятность сужения позвоночного канала, в результате которого может быть воспаление оболочки спинного мозга и нервных корешков. В результате этого появляется болевой «корешковый синдром», синдром может сопровождаться парезами и параличами мышц нижних конечностей, расстройствами чувствительности, нарушением функций тазовых органов. При постановке диагноза «межпозвоночная грыжа», необходимо как можно раннее безотлагательное лечение.



Позвоночная грыжа симптомы
Основной симптом грыжи позвоночника – это боль, ее первые признаки могут провялятся в еще в молодости, после определенных нагрузок, некомфортного положения за рабочим столом или в постели. Симптомы часто похожи с симптомами остеохондроза: слабость или боль в ноге, ощущение «мурашек» или же наоборот отсутствие чувствительности. Боль при межпозвоночной грыже может быть весьма интенсивной, и буквально «приковать» человека к постели.

Условно симптомы можно поделить на два типа, и каждому типу характерен определенный этап болезни.

1 этап развития грыжи позвоночника начинается непосредственно возникновением дегенеративно-дистрофических процессов в определенном отделе позвоночника. Это приводит к снижению прочности межпозвоночного диска, образуются трещины. В этой области нарушается постепенно кровообращение, образуется отек, появляется боль, вызывающий напряжение мышц и искривление позвоночника. В большинстве всего люди даже не догадываются, что у них может быть диагностировано такое заболевание как межпозвоночная грыжа, проводимое лечение «домашними методами» в этой ситуации может быть неэффективным и более всего привести еще быстрому наступлению второго этапа.

2 этап характерен изменением природы болевого синдрома. «Корешковый синдром» обусловлен натяжением и сдавливанием корешка. У больного отмечается острая боль, слабость мышц, потеря чувствительности той зоны, за которую отвечает пораженный нервный корешок. Также в этой зоне межпозвоночной грыжи может быть сухость кожи, нарушение потоотделения. Здесь пациенту уже ставится диагноз межпозвоночная грыжа («грыжа позвоночника»), лечение необходимо проводить под контролем специалиста в стационаре или амбулаторно.

Диагностика межпозвоночной грыжи

Диагностирование межпозвоночной грыжи можно провести несколькими методами. Одна из них – рентгенография пораженного отдела. На ранних же этапах диагностирование может быть проведено проверкой сухожильных рефлексов (постукивание молотком). Но в наше современное время диагностирование проводят магнитно-резонансной томографией и компьютерной томографией.

Симптомы болезни напрямую зависят от места нахождения грыжи позвоночника.

Шейный отдел

• – онемение пальцев рук
• – боль в плече
• – боль в руке
• – головокружение
• – сочетание головокружения и головных болей
• – скачки давления

Грудной отдел

• – боль постоянная в области грудного отдела
• – сочетание боли в грудном отделе позвоночника со сколиозом и кифосколиозом

Поясничный отдел

• – онемение пальцев стопы
• – изолированная боль в голени или стопе
• – онемение в паховой области
• – регулярная боль (3 мес. и больше) в области поясницы
• – боли в ноге, которая проходит реже по передней, чаще по боковой и задней поверхности бедра

Лечение и профилактика межпозвоночной грыжи

На данном этапе развития медицины существует два вида лечения межпозвоночной грыжи: альтернативное и хирургическое.

Альтернативный метод предлагает комплексный подход на ранних стадиях заболевания, используя такие методы как иглоукалывание (акупунктура), точеный массаж (акупрессура), фитотерапия и др.

Но вот Александр Шевцов предлагает лечение грыжи позвоночника без операции - и такое возможно? Александр Шевцов сам живое подтверждение тому, как он вылечил позвоночную грыжу без операции, возможно и вам пригодятся его познания, подробнее читайте здесь.

Использование точечного массажа улучшает кровоток и лимфоток. Активно выводятся из организма токсины, шлаки и др. вредные вещества. Это улучшает и общее состояние всего организма в целом.

Нужно помнить что, многие заболевания внутренних органов, возможно, может быть связано с заболеваниями позвоночника, в том числе и межпозвоночной грыжей. Здоровый позвоночник – залог здоровья всего организма.

Профилактика межпозвоночной грыжи диска достаточно проста – нужно укреплять мышцы спины и иммунную систему. Бороться гиподинамией – вести активный образ жизни, по возможности держите спину прямо, постараться не поднимать тяжелые предметы, не помешает лечебная гимнастика и спортивные упражнения. Полезно катание на велосипеде, ходьба, плавание, йога и др. Работники офиса которые вынуждены сидеть в течение длительно времени тоже подвержены этой болезни, и поэтому не лишним будет начать с малого, например почаще вставать и прохаживаться, делать несколько физических упражнений стоя или сидя за столом.

Но при всем этом не стоит перенапрягаться. Резкие движения и повороты могут спровоцировать заболевания позвоночника. В стадии ремиссии межпозвоночной грыжи возможно возникновения обострения и развитие осложнений, например, таких как ущемление грыжи.

Прежде чем начать самостоятельные занятия лечебной физкультуры, нужна и необходима консультация со специалистом (мануальным терапевтом или врачом ЛФК).

Izohlari: *(savol javob)

Андрей пишет:
4 Июнь 2012 в 21:44
Спасибо за полезную информацию. За спиной нужно следить, еще раз в этом убеждаюсь

Написать ответ »
Ирина пишет:
4 Июнь 2012 в 21:44
Моя работа тоже связана с постоянным сидением на стуле.И если раньше я работала в офисе за компьютером и мои плечи были опущены (нарушая осанку), то теперь я сижу за швейной машинкой (творческая профессия мне больше по душе) и моя спина постоянно должна быть прямая – так удобнее. Но заметила, что небольшой поворот тела при такой работе вызывает боли возле позвоночника и только в одной части тела. Они проходят после активно проведенных выходных. Теперь стараюсь следить не только чтобы держать осанку прямо, но и без поворотов спины в какую либо сторону. А раз в час обязательно встаю и делаю небольшую гимнастику. Это все позволяет не “сдуться” к концу рабочего дня.

Написать ответ »
Николай Байкалов пишет:
4 Июнь 2012 в 21:58
Спасибо за информацию. Имею проблемы с спиной, знаю, что это такое.

Написать ответ »
Александр пишет:
4 Июнь 2012 в 22:27
Очень полезная статья, впрочем как и весь сайт. Читатель сможет сопоставить описанные Вами симптомы и вовремя обратиться за помощью, что облегчит лечение. Удачи Вам и Вашему сайту.

Написать ответ »
Эдуард Лавров пишет:
4 Июнь 2012 в 23:50
Да уж не приятная болезнь.

Написать ответ »
Наталия пишет:
5 Июнь 2012 в 16:01
Последствия этого заболевания могут быть очень серьезными, поэтому при появлении признаков лучше обратиться к врачу, не затягивая.

Написать ответ »
Оюна пишет:
5 Июнь 2012 в 17:13
Хочу сделать операцию, но попробую сперва полечить так. Может и поможет.

Написать ответ »
Елена пишет:
7 Июнь 2012 в 23:44
У моего знакомого была грыжа позвоночника, он мучился страшно, пока не сделал дорогостоящую операцию. Никакие народные средства при этом заболевании видимо не могут помочь, поэтому томографию желательно делать до самолечения, чтобы не запустить опасное заболевание.

Написать ответ »
Анна пишет:
21 Июль 2012 в 18:36
Спасибо за полезную информацию, убедилась, что нужно пойти на МРТ.

Написать ответ »
людмила пишет:
11 Октябрь 2012 в 18:35
Да грыжа это вообще проблема. При активной и даже в меру тяжелой можно получить защимление и если вовремя необратится к врачу, последствия могут быть самыми печальными. твит

Написать ответ »
лили пишет:
23 Ноябрь 2012 в 14:57
у мужа две спинные грыжи – на правой ноге онемевшие пальцы и долго ходить неможет.Работа физически тяжелая-много нагрузки на ноги. Заставить идти в больницу немогу -он врачам недоверяет (была причина…) что делать -незнаю.

Написать ответ »
admin пишет:
24 Ноябрь 2012 в 23:17
Попробуйте его отправить на лечение в центр восточной медицины, там ему сделают точечный массаж, иглоукалывание и назначат природные фитопрепараты. Точно могу сказать, что делать уже что-то просто необходимо и лучше начать конечно с альтернативных методов лечения.

Написать ответ »
виктория пишет:
15 Декабрь 2012 в 17:50
А я слышала, что у нас климат холодный и иглоукалывание категорически нам не подходит. Только прогревание точек полынными сигарами.

Написать ответ »
admin пишет:
16 Декабрь 2012 в 19:49
В Тибете еще холоднее и суровее климат.

Написать ответ »
Антонина пишет:
28 Декабрь 2012 в 19:05
Боли в плече меня доставали несколько лет, пока я наконец-то не собралась на прием к ревматологу. теперь жалею, что не пошла в больницу на много раньше. Моему врачу удалось вылечить меня очень быстро с помощью препарата Артрадол, восстанавливающего хрящевую ткань. Кроме болей исчез и хруст в больном суставе.

Написать ответ »
наима пишет:
1 Март 2013 в 4:52
Здравствуйте. После родов у меня вот уже 10-й месяц болит спина и правая нога. При родах я почувствовала боль, я думала пройдет. Но увы не проходит. Кто нибудь знает, это может быть грыжа позвоночника?

Написать ответ »
admin пишет:
1 Март 2013 в 8:35
Вам давно уже пора пройти хотя бы диагностику. Начните с врача терапевта. А грыжа это или не грыжа можно увидеть на МРТ.

Написать ответ »
Наталья пишет:
12 Март 2013 в 2:50
Тоня, спасибо за обнадеживающий комментарий. Мне недавно диагностировали грыжу и остеохондроз в поясничном отделе, я была шокирована. Прописали эти уколы артрадола, но я боялась их делать. Но пошла уже как на крайние меры, хоть чем-то надо спасаться от адских болей. Уже неделю колю, слава богу боль прошла и утром могу нормально разогнуться. буду и дальше лечиться!

Написать ответ »
Оксана пишет:
25 Март 2013 в 20:41
Девочки, я тоже артрадол колола, у меня давно болят суставы. Сначала только в дождь или метель, по ночам ныли, потом стало больно сгибать и нажимать. После одного курса вроде полегче стало. Но дороговато получилось.

Написать ответ »
Мария пишет:
10 Апрель 2013 в 21:50
Все болезни от позвоночника а вылечить позвоночник можно без единой таблетки на дворе 21 век и нужно пользоваться этим методом нам 21 век принёс мощные энергии без которых человек не может существовать а наш организм работает ещё на старых вибрациях более низких и так у организма энергетическое голодание от этого страдает иммунная система и все органы в целом и в первую очередь позвоночник начинает деформация страдают все суставы болят кости в плоть до разрушения костной ткани и тогда ни какие таблетки не помогут если кого этот метод за интересовал звоните по тел.89093414673.или пишите на эл. почту m-bolgova@mail.ru помагу или обьясню.

Read more: http://tibet-medicine.ru/lecheni....4ka0PkN
 
Giyos/FORUM » DARSLARIM » Neyroxirurgiya » Orqa miya o'smalari
  • Страница 1 из 1
  • 1
Поиск:
Flag Counter